Αλεξάνδρου Στράτος. Δ/ντής ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ
Πόσες φορές πηγαίνοντας να πάρω τα παιδιά από το Σχολείο δεν ακούω ακριβώς την ίδια ερώτηση από τους γονείς των άλλων παιδιών προς τα παιδιά τους: «πώς τα πηγές σήμερα;». Παιδάκια με το κεφάλι και τα μάτια χαμηλωμένα να προσέχουν το πεζοδρόμιο για να μη χτυπήσουν δίπλα στον «γίγαντα γονιό», να μην μπορούν να τον κοιτάξουν στα μάτια και απλά κουρασμένα ή αφηρημένα εκείνη τη στιγμή να απαντάνε απλά «καλά» και να σταματάει εκεί η κουβέντα. Και οι γονείς να νομίζουν από την άλλη ότι έκαναν το καθήκον τους να ενδιαφερθούν.
Ή από την άλλη, ενώ θέλει με ενθουσιασμό να μας διηγηθεί κάτι, να του λέμε «πρόσεχε τώρα στο δρόμο, δεν είναι τώρα η ώρα».
Αλήθεια, έχουμε κάνει μία προσομοίωση σε εμάς; Ας σκεφτούμε ότι μόλις τελειώσαμε την εργασία μας και έρχεται κάποιος δικός μας να μας πάρει. Είμαστε σίγουροι ότι είναι η κατάλληλη ώρα για να απαντήσουμε στην ερώτησή του «πώς τα πηγές σήμερα;». Η εργασία περιλαμβάνει κάθε ημέρα έναν βομβαρδισμό ερεθισμάτων (ευχάριστων και δυσάρεστων) και μία αναγκαστική εγρήγορση που ο εγκέφαλος θέλει χρόνο για να τα βάλει όλα αυτά σε μία σειρά ώστε να μπορέσει και να τα διηγηθεί.
Χρειάζεται –όπως ακριβώς και εμείς- χρόνο το παιδί! Χρόνο για να βάλει όλα τα ερεθίσματα σε σειρά και χρόνο για να τα διηγηθεί. Αλήθεια, σε αυτή την πολύβουη ζωή που ζούμε, είμαστε σίγουροι ότι του δίνουμε το χρόνο που χρειάζεται για να τα βάλει όλα σε σειρά; Χρειάζεται συγκεκριμένη ώρα και συγκεκριμένος χώρο-χρόνος για να συζητήσουμε με το παιδί τις εμπειρίες του. Και ταυτόχρονα δύο αποδεδειγμένα ανοιχτά μάτια και αυτιά: Να ακούσουν με ενδιαφέρον και με ενσυναίσθηση και –αν χρειαστεί- να μεταβιβάσουν την εντολή στην παραγωγή λόγου για να απαντήσουν.
Η ώρα του φαγητού ίσως είναι η καλύτερη ώρα. Ή ίσως αμέσως μετά από αυτό. Ή την ώρα που γυρίζει στο σπίτι ο γονέας. Θα πρέπει να καθίσει δίπλα στο παιδί, να του δώσει αποκλειστικό χρόνο και να ακούσει. Δεν χρειάζεται πάνω από 10 λεπτά το πολύ! Αλλά και να ρωτήσει. Πολλά παιδιά δυσκολεύονται να βάλουν σε σειρά την εργαζόμενη μνήμη ανάκλησης. Μπορεί να θέλουν να πουν πολλά αλλά να μην μπορούν.
Για το λόγο αυτό έκρινα σκόπιμο να παραθέσω κάποιες ενδεικτικές 50 ερωτήσεις (προς Θεού, δεν θα τις ρωτήσουμε όλες στο παιδί) για να διευκολύνουμε τη συζήτηση. Ερωτήσεις πιο «κλειστές», ώστε και το παιδί να γνωρίζει ποια πράγματα μας ενδιαφέρουν για το Σχολείο και τη ζωή του, όσο και για να μπορέσει να τα βάλει όλα καλύτερα σε τάξη.
Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε αυτό το μοντέλο των «κλειστών ερωτήσεων»! Και δείτε τα αποτελέσματα και τη διαφορά!
- Σε ποιο μάθημα πέρασες καλύτερα; Γιατί;
- Ποιο μάθημα σου φάνηκε πιο βαρετό; Γιατί;
- Πες μου κάτι αστείο που έγινε σήμερα και σε έκανε να γελάσεις;
- Ποιο παιδί ήταν σήμερα πιο αστείο;
- Ποιο παιδί έμοιαζε σήμερα να το απασχολεί κάτι; Το ρωτήσατε γιατί;
- Σε ποιο σημείο του Σχολείου πέρασες σήμερα καλύτερα;
- Σε ποιο σημείο του Σχολείου πέρασες σήμερα χειρότερα;
- Αν συναντούσα σήμερα τη δασκάλα σου τι θα μου έλεγε για εσένα;
- Αν συναντούσα σήμερα τον φίλο σου τον … τι θα μου έλεγε για εσένα;
- Ποιο είναι το καλύτερο πράγμα που έγινε σήμερα;
- Ποιο είναι το χειρότερο πράγμα που έγινε σήμερα;
- Πες μου κάτι καινούργιο που έμαθες σήμερα
- Ποια στιγμή ήσουν πιο χαρούμενος σήμερα;
- Ποια στιγμή βαριόσουνα περισσότερο σήμερα;
- Ένιωσες κάποια στιγμή στην Τάξη ότι ήθελες να βγεις έξω; Τι έκανες;
- Ένιωσες κάποια στιγμή στην Τάξη ότι ήθελες να κουνηθείς; Τι έκανες;
- Είχες κάποια διαφωνία σήμερα με κάποιο συμμαθητή σου; Πώς το χειρίστηκες;
- Πώς σου φάνηκε σήμερα η ορθογραφία σου; Είχες κάνει μία καλή προσπάθεια χτες
- Χρειάστηκε σήμερα να διαβάσεις κάτι φωναχτά στην Τάξη;
- Χρειάστηκε σήμερα να σηκωθείς στον πίνακα;
- Σου είπε σήμερα η δασκάλα μπράβο σε κάτι;
- Έγινε σήμερα κάτι που να έκανε να αισθανθείς περήφανος/η
- Έκανες σήμερα κάτι που το μετάνιωσες;
- Έκανες σήμερα κάτι που ζήτησες συγνώμη;
- Ακολουθήσατε σήμερα το πρόγραμμα ή είχατε κάποιες αλλαγές; Γιατί;
- Έγινε σήμερα κάτι (καλό ή κακό) που δύσκολα θα ξεχάσεις;
- Σας μετέφερε σήμερα στην Τάξη κάποιο παιδί ένα νέο του;
- Υπήρξε κάτι καινούργιο σήμερα στο κτήριο;
- Υπήρξε κάποιο παιδάκι που χρειάστηκε σήμερα να του κάνει παρατήρηση η δασκάλα;
- Εσύ αν ήσουν δασκάλα τι θα έκανες με αυτό το παιδάκι;
- Αν μπορούσες να διαλέξεις, ποιον θα ήθελες σήμερα διπλανό; Γιατί;
- Αν μπορούσες να διαλέξεις, ποιον δεν θα ήθελες διπλανό; Γιατί;
- Πες μου σε ποιο μάθημα χρειάστηκε να χρησιμοποιήσεις το μολύβι σου περισσότερο;
- Ποιο μαρκαδόρο χρησιμοποίησες σήμερα περισσότερο;
- Χρειάστηκε να χρησιμοποιήσεις σήμερα το ψαλίδι σου;
- Χρειάστηκε να σβήσεις πολλές φορές σήμερα; Σε ποιο μάθημα;
- Αν μπορούσες, ποιο μάθημα θα καταργούσες από το Σχολείο; Γιατί;
- Με ποιον έφαγες μαζί το κολατσιό σου σήμερα;
- Πήγε κάτι στραβά σήμερα με το κολατσιό σου; Προτείνεις κάτι για αύριο;
- Γιόρταζε κάποιος συμμαθητής σου σήμερα; Τι κάνατε για αυτό;
- Έπαιξες με κάποιον καινούργιο συμμαθητή σου σήμερα;
- Ποιο ήταν το αγαπημένο σου παιχνίδι που έπαιξες σήμερα στο διάλλειμα;
- Πού έπαιξες σήμερα στα διαλείμματα;
- Αν γινόσουνα για αύριο εσύ ο δάσκαλος, τι θα έκανες στην Τάξη;
- Έμαθες σήμερα κάποια περίεργη λέξη;
- Έμαθες σήμερα κάτι καινούργιο;
- Σου είπαν κάποιο καινούργιο ανέκδοτο σήμερα;
- Βοήθησες σήμερα κάποιον; Με ποιο τρόπο;
- Σε βοήθησε σήμερα κάποιος; Με ποιο τρόπο;
- Χρειάστηκες σε κάτι τη βοήθεια της δασκάλας; Τι έκανες;
Όπως καταλαβαίνετε, αυτές οι ερωτήσεις μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να προσαρμοστούν ανάλογα με την ιδιαιτερότητα του παιδιού μας.