Αλεξάνδρου Στράτος, Δ/ντής Προσέγγισης
- Ο ΚΙΝΗΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ (mover type)
Tα παιδιά αυτού του τύπου είναι πολύ κινητικά δραστήρια (βρίσκονται συνέχεια σε κίνηση). Είναι δύσκολο να επικεντρωθούν σε ένα έργο γιατί τα πάντα στο περιβάλλον τους επηρεάζουν τις αισθήσεις τους (δυσκολεύονται να αναστείλουν τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα) και συνήθως μετατοπίζουν την προσοχή τους από ένα ερέθισμα σε άλλο. Δυσκολεύονται σημαντικότατα λοιπόν στην εστίαση του προβολέα της προσοχής τους. Στο σχολείο, δυσκολεύονται να μείνουν καθισμένα και συχνά βρίσκουν δικαιολογίες για να φύγουν από το θρανίο τους. Μπορεί να ενοχλήσουν τους συμμαθητές, να αγνοήσουν τις οδηγίες ή να μιλάνε υπερβολικά. Τόσο στο σπίτι όσο και στο Σχολείο τείνουν να αποφεύγουν δραστηριότητες που απαιτούν διαρκή πνευματική προσπάθεια, όπως σχολική εργασία ή εργασία στο σπίτι. Στο σπίτι, συχνότατα δυσκολεύονται πολύ να παραμείνουν καθισμένα για να φάνε, η εργασία στο σπίτι μπορεί να είναι ένας εφιάλτης και οι γονείς μπορεί να χρειαστεί να καθίσουν μαζί τους καθ ‘όλη τη διάρκεια του χρόνου για να εξασφαλίσουν την εστίαση της προσοχής τους. Δίνουν την εικόνα ότι βρίσκονται πάντα σε κατάσταση fight-flight, να είναι υπέρ-διεγερμένα και να μην έχουν πραγματικά χρόνο ηρεμίας. Συχνά έχουν προβλήματα ύπνου (κοιμούνται λίγο ή δυσκολεύονται να εισέρθουν στον ύπνο ή από την άλλη στον ύπνο τους κινούνται συνεχώς).
Χρειάζονται στο Σχολείο επιβοήθηση από παράλληλη στήριξη για να βοηθηθούν να αναπροσανατολίσουν την εστίασή τους (να βοηθηθούν να επανέλθουν στην εργασία τους).
- Ο ΑΝΗΣΥΧΟΣ ΤΥΠΟΣ (squirmer / fidgeting type)
Tα παιδιά αυτού του τύπου δεν σηκώνονται συχνά από το κάθισμά τους αλλά μετακινούνται συνεχώς όταν κάθονται ή πιάνουν τα πάντα που υπάρχουν πάνω στο τραπέζι / θρανίο. Αλλάζουν τακτικά τις θέσεις του σώματός τους, κάθονται στα γόνατά τους, εργάζονται όρθια ή στηρίζονται συνεχώς και έντονα στους αγκώνες στο γραφείο. Επίσης αποσπώνται εύκολα από οποιουσδήποτε οπτικούς ή ακουστικούς ερεθισμούς γύρω τους. Μερικές φορές ενοχλούν τους συμμαθητές τους λόγω της νευρικότητάς τους ή του θορύβου που κάνουν. Τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι, αποτυγχάνουν να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια και κάνουν απρόσεκτα λάθη στις εργασίες τους. Μερικές φορές, ακόμα και αν προσέχουν, οι δάσκαλοι ή οι γονείς νομίζουν ότι δεν επικεντρώνεται γιατί είναι πολύ ανήσυχα στο θρανίο τους. Στο σπίτι και αλλού, επίσης έχουν δυσκολίες με την εστίαση του προβολέα της προσοχής τους και μοιάζουν παρορμητικά. Ανάλογα με τη σοβαρότητα των δυσκολιών τους, πιθανά να χρειαστούν επιβοήθηση από παράλληλη στήριξη για να βοηθηθούν να προσανατολίσουν την εστίασή τους (να βοηθηθούν να επικεντρώνονται και να ολοκληρώνουν στην εργασία τους).
- Ο ΟΝΕΙΡΟΠΟΛΟΣ (day-dreamer type)
Tα παιδιά αυτού του τύπου είναι συνήθως μόνο φυσικά παρόντα (φυσική παρουσία), αλλά διανοητικά δεν είναι παρόντα (δεν υπάρχει εστίαση και διατήρηση προσοχής στην απαίτηση). Συνήθως δεν σηκώνονται από το κάθισμά τους και δεν εμφανίζουν αυξημένη κινητικότητα και συχνά μπορεί να ενοχλούν ή να ενοχλούνται με ένα αντικείμενο στο γραφείο τους. Δυσκολεύονται στις απαιτήσεις διαρκούς προσοχής. Συχνά, λόγω των δυσκολιών στην εστίαση ή τη διατήρηση της προσοχής τους, ζητούν βοήθεια από τους συμμαθητές ή επανάληψη της οδηγίας. Στο σπίτι, συνήθως δυσκολεύονται επίσης να επεξεργαστούν οδηγίες και μοιάζουν σαν να έχουν πρόβλημα ακοής (συχνά οι γονείς προχωρούν σε ακουόγραμμα) ή από την άλλη δυσκολεύονται να εμπλακούν σε επιτραπέζια παιχνίδια ή να φτιάξουν την τσάντα τους. Συνήθως, οι δυσκολίες αυτών των παιδιών παραμένουν απαρατήρητες μέχρι να αρχίσουν οι απαιτήσεις του Σχολικού περιβάλλοντος να γίνονται εντονότερες. Δείχνουν ήρεμα παιδιά, αλλά στην ουσία είναι γιατί η προσοχή τους έχει φύγει από τα δρώμενα του σπιτιού ή της Τάξης.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα των δυσκολιών τους, πιθανά να χρειαστούν επιβοήθηση από παράλληλη στήριξη για να βοηθηθούν να προσανατολίσουν την εστίασή τους (να βοηθηθούν να προσέξουν και να ολοκληρώνουν στην εργασία τους).
- Ο ΕΥΚΟΛΑ ΚΟΥΡΑΖΟΜΕΝΟΣ (easily tired type)
Tα παιδιά αυτού του τύπου, συχνά έχουν χαμηλή αντοχή στη διατήρηση της προσοχής τους και κουράζονται πριν ολοκληρωθεί η απαίτηση της εργασίας τους (ξεκινούν την εργασία τους επαρκώς αλλά στην πορεία χάνεται ο προσανατολισμός του προβολέα της προσοχής τους). Αποστέλλουν λοιπόν επαρκώς την προσοχή τους, αλλά στην πορεία δείχνουν να κουράζονται (μικρή χροναξία προσοχής). Συνήθως δεν σηκώνονται από το κάθισμά τους και δεν εμφανίζουν αυξημένη κινητικότητα και συχνά μπορεί να αποσπαστούν από ένα αντικείμενο στο γραφείο τους. Δυσκολεύονται στις απαιτήσεις διαρκούς προσοχής. Συχνά, λόγω των δυσκολιών στη διατήρηση της προσοχής τους, δυσκολεύονται να επεξεργαστούν πολλαπλές ή μεγάλης διάρκειας οδηγίες. Συνήθως, οι δυσκολίες αυτών των παιδιών παραμένουν απαρατήρητες μέχρι να αρχίσουν οι απαιτήσεις του Σχολικού περιβάλλοντος γιατί οι Νηπιαγωγοί πιστεύουν ότι απλά δεν έχουν μεγάλες αντοχές. Δείχνουν ήρεμα παιδιά, αλλά στην ουσία είναι γιατί η προσοχή τους έχει φύγει από τα δρώμενα του σπιτιού ή της Τάξης. Συνήθως εμπλέκονται αλλά βαριούνται να ολοκληρώσουν επιτραπέζια παιχνίδια ή ξεχνούν πράγματα όταν προσπαθούν να φτιάξουν την τσάντα τους.
Δεν προτείνεται επιβοήθηση από παράλληλη, αλλά τμηματοποίηση της εργασίας τους (για να βοηθηθούν να ολοκληρώνουν στην εργασία τους) και διερεύνηση εάν υπάρχει υπόβαθρο μαθησιακών δυσκολιών (για την απλοποίηση της Σχολικής ύλης).
(Προσοχή : Το παιδί μπορεί να εμφανίζει περισσότερους από έναν τύπο δυσκολιών στην προσοχή)
Πηγές :
-Hallowell, Ratey (2003): “Ζώντας Με Τη Διάσπαση”. Νίκας
-Lehalle H., Mellier D. (2009): “ Ψυχολογία της ανάπτυξης ”. Πεδίο
-Petra Thorbrietz (2009): “Συγκέντρωση”. Αερόστατο
-Susan Young Michael Fitzger, Maarten J Postma (2013): “ADHD: Making The Invisible Visible”. Shire AG
-islearningcorner.com/blog/2016
-Μεντίνα Τζον (2017): “Brain Rules Δια Να Παραμείνετε Δυνατοί Και Ακμαίοι”. Ψυχογιός
–Kolb Bryan, Whishaw Ian (2018): “Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας Του Ανθρώπου”. Gutenberg
-Βλάχος Φίλιππος & άλλοι (2018): «Εγκέφαλος, Μάθηση και Ειδική Αγωγή». Gutenberg