ΟΔΗΓΟΣ ενίσχυσης της ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ του ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ παιδιούΤΣΑΚΑΛΗ ΕΒΙΤΑ. ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ.
1. Διατηρώ μια συμπεριφορά κατανοητή και προβλέψιμη (αρχικά μιμούμαι) ώστε να μην ερεθίσω τον «ευερέθιστο» κόσμο του αυτιστικού παιδιού, έως ότου επιτύχω ένα επιθυμητό αποτέλεσμα ηρεμίας και ακολούθως, επικοινωνίας.
2. Συχνά χρειάζεται πρόγραμμα οργάνωσης και συγκέντρωσης προσοχής, στοιχεία που εμφανίζονται λόγω της αισθητηριακής διαταραχής.
3. Συνθέτω ένα προβλέψιμο πρόγραμμα με επανάληψη καθημερινών ρουτινών, λεκτικών και μη.
4. Ο λόγος μου είναι απλός και κατανοητός, ενώ υπάρχει συνεχής προσπάθεια από μέρους μου να κατανοήσω και να αξιολογήσω την επικοινωνιακή διάθεση της έκφρασής του.
5. Ενισχύω την βλεμματική επαφή μέσα από την χρήση αισθητηριακών ερεθισμάτων και την δημιουργία αισθήματος ηρεμίας, ενός δηλαδή θετικού συναισθηματικού φορτίου το οποίο το παιδί θα θέλει να μοιραστεί.
6. Δημιουργία της ανάγκης λήψης δράσης για επίλυση προβλημάτων.
7. Ασκήσεις κατανόησης του ρόλου του καθενός σε επικοινωνιακό επίπεδο (ομιλητής – ακροατής) με χρήση αντωνυμιών σε προτάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτούσιες από το παιδί (χρήση καθρέφτη).
8. Παιχνίδια ρόλων (role-playing) για την κατανόηση και αποδοχή κανόνων, κοινωνικών «πρέπει» (π.χ. τι λέω στις διάφορες περιστάσεις, τι θα κάνω αν…,ζητώ συγνώμη), την αντίληψη και έκφραση του συναισθήματος (κερδίζω – χαίρομαι, χάνω – λυπάμαι, ντρέπομαι κλπ), τον διαχειρισμό του συναισθήματος για την αποφυγή κρίσεων σε αλλαγές, την ενίσχυση της φαντασίας, της ποικιλίας, της αφηρημένης σκέψης.
9. Προτείνω δραστηριότητες ζωγραφικής έκφρασης και δουλεύω μέσα από την ποικιλία χρωμάτων και θεμάτων, την μείωση των εμμονών, το «άνοιγμα» του συναισθήματος και της σκέψης.
10. Σταδιακή έκθεση σε φοβικά ερεθίσματα (ήχους, αλλαγή χώρου) ελεγχόμενη μέσα από συναισθηματική χαλάρωση (μουσική, τηλεοπτικές εικόνες κ.α.).
11. Κατανόηση εικόνων ως σύνολο (κάρτες, παζλς), αιτιολόγηση πράξεων, κατανόηση συναισθηματικών καταστάσεων, ανεύρεση σχέσεων ανάμεσα σε εικόνες (συνώνυμες λέξεις), διάκριση του διαφορετικού, συνειδητοποίηση των συνεκτικών δεσμών που συνδέουν τα πράγματα.
12. Μείωση των στερεοτυπιών μέσα από την έκθεση σε νέα αισθητηριακά ερεθίσματα και χρήση τους για προαγωγή της γνώσης (βασίζομαι σε μια εμμονή για να προχωρήσω σε έναν επιθυμητό στόχο).
