Παπασταύρου Αναστασία,Εργοθεραπεύτρια S.I.T.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ 0-2ΕΤΩΝ
Χρειάζεται το μωρό μου αξιολόγηση εργοθεραπείας ;
Εάν το μωρό σας παρουσιάζει 3 ή περισσότερες από τις παρακάτω δυσκολίες μιλήστε στον εργοθεραπευτή σας.
- ξαφνιάζεται εύκολα [φυσιολογικό για 0-3 μηνών]
- ελαττωμένος μυικός τόνος
- όταν κλαίει δεν μπορεί να σταματήσει εύκολα
- δεν μπορεί να φέρει τα 2 χέρια μαζί και να κάνει παλαμάκια ή να χτυπήσει μαζί δύο παιχνίδια
- με δυσκολία ρολλάρει μπουσουλάει, κάθεται ή στέκεται
- βαβουλίζει με δυσκολία
- δεν εξερευνά το περιβάλλον
- δε μπορεί να χτίσει έναν πύργο με τουβλάκια
- έχει συχνά τα χέρια του κλειστά
- δεν του αρέσει να βρίσκεται μπρούμυτα
- δεν του αρέσει το μπάνιο
- τεντώνεται όταβ το κρατάνε αγκαλιά, δεν του αρέσει
- δεν του αρέσει να του αλλάζουν πάνες ή ρούχα
- δυσκολίες με το θήλασμα και γενικά με το φαγητό
- έχει δυσκολίες με τον ύπνο, δεν μπορεί να ησυχάσει
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ [3-5 ΕΤΩΝ]
Χρειάζεται το παιδί μου αξιολόγηση εργοθεραπείας ;
Εάν το παιδί σας παρουσιάζει 3 ή περισσότερες από τις παρακάτω δυσκολίες, μιλήστε στον εργοθεραπευτή σας.
- αρνείται να παίξει με παιχνίδια της ηλικίας του ή να αυτουπηρετηθεί
- ελαττωμένος μυικός τόνος, φαίνεται αδύναμος
- αδέξιο, πέφτει εύκολα και συχνά
- πέφτει πάνω σε έπιπλα ή σε άλλους και έχει δυσκολία στο να υπολογίζει τη θέση του σώματός του σε σχέση με το περιβάλλον
- σπάει εύκολα τα παιχνίδια ή τα κραγιόνια του
- δεν του αρέσει να πηδάει να κάνει κούνια ή να ανεβαίνει πάνω σε ψηλά αντικείμενα
- έχει δυσκολία να ζωγραφίζει μέσα στις γραμμές να κάνει παζλ ή να κόβει με το ψαλίδι
- η ανάπτυξη λόγου και ομιλίας έχει καθυστέρηση
- υπερκινητικό , δεν μπορεί να ησυχάσει
- δεν του αρέσει να είναι μπρούμυτα
- δεν του αρέσει το μπάνιο, το κόψιμο μαλλιών ή νυχιών, αγκαλιές φιλιά
- είναι υπερευαίσθητο στις μυρωδιές, γεύσεις, θορύβους ή άγγιγμα
- αποφεύγει την παιδική χαρά
- έχει δυσκολίες στον ύπνο
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ [6-12 ΕΤΩΝ]
Χρειάζεται το παιδί μου αξιολόγηση εργοθεραπείας ;
Εάν το παιδί σας παρουσιάζει 3 ή περισσότερες από τις παρακάτω δυσκολίες, μιλήστε στον εργοθεραπευτή σας.
- δεν μπορεί να συγκεντρωθεί ή συγκεντρώνεται υπερβολικά και δεν μπορεί να μεταβεί στην επόμενη δραστηριότητα
- ελαττωμένος μυικός τόνος, έχει την τάση να στηρίζει το κεφάλι του στα χέρια του όταν κάθεται στο θρανίο του
- χρειάζεται περισσότερο εξάσκηση από τα υπόλοιπα παιδιά στο να μάθει καινούρια πράγματα
- αντιστρέφει γράμματα και αριθμούς όπως το ε και το 3, δεν αφήνει αρκετό διάστημα μεταξύ των γραμμάτων και των λέξεων όταν γράφει
- σπάει εύκολα τα μολύβια του ή γράφει με υπερβολική πίεση πάνω στο χαρτί
- δεν του αρέσει να πηδάει, η κούνια ή να ανεβαίνει σε ύψη
- δεν του αρέσει το γράψιμο, κουράζεται εύκολα στη διάρκεια σχολική δουλείας
- έχει δυσκολία στο να ακολουθεί προφορικές οδηγίες
- υπερκινητικό, δεν μπορεί να ησυχάσει
- έχει ελαττωμένη αυτοπεποίθηση
- δεν του αρέσει το κολύμπι, το μπάνιο στο σπίτι, το κόψιμο μαλλιών και νυχιών, φιλιά και αγκαλιές
- είναι υπερευαίσθητο στις μυρωδιές, γεύσεις, θορύβους ή άγγιγμα
- αποφεύγει τη γυμναστική ή τα σπορ
- έχει δυσκολία στο να κάνει φίλους της ίδιας ηλικίας, προτιμά να παίζει με ενήλικες ή παιδιά μικρότερης ηλικίας
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
Πότε χρειάζεται αξιολόγηση εργοθεραπείας ;
Εάν παρουσιάζει 3 ή περισσότερες από τις παρακάτω δυσκολίες, μιλήστε στον εργοθεραπευτή.
- δυσκολία με την ισορροπία, χάνει τον προσανατολισμό του ή και φοβάται ανελκυστήρες και κυλιόμενες σκάλες
- κουράζεται εύκολα, έχει την τάση να στηρίζει το κεφάλι του στα χέρια του όταν κάθεται στο γραφείο του
- είναι επιρρεπή σε ατυχήματα και αδέξιος σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής
- δεν του αρέσει να είναι σε πλήθος ανθρώπων ή να τον ακουμπούν [στην ουρά για το λεωφορείο, στον κινηματογράφο, στην αγορά]
- δεν ανέχεται να τον πλησιάζουν από πίσω ή να τον ακουμπάνε απροσδόκητα
- δυσκολία στο να διατηρεί ρομαντικές σχέσεις, να δέχεται αγκαλιές και φιλιά
- έχει κακή οργάνωση στο σπίτι και στη δουλειά
- δυσκολία στο να ακολουθεί προφορικές οδηγίες κυρίως για δραστηριότητες που απαιτούν κίνηση [επιδιορθώματα, συναρμολογήσεις, νέα σπορ]
- δυσκολία με την οδήγηση αυτοκινήτου, παρκάρισμα, αλλαγή ταχυτήτων ή με την είσοδο σε μεγάλες λεωφόρους από πλαινούς δρόμους
- ελαττωμένη αυτοπεποίθηση
- δεν μπορεί να συγκεντρωθεί ή συγκεντρώνεται υπερβολικά και δεν μπορεί να μεταβεί στην επόμενη δραστηριότητα
Patricia L. Oetter, M.A., L/OTR,FAAO, Ελίζα Μάγκλαρη, MS, L/OTR, BCP
Sensory Integration International 2001
Β)Με βάση το Ερωτηματολόγιο Εντοπισμού Διαταραχών Αισθητηριακής Επεξεργασίας (ΕΕΔιΑΕ) 2010 (Αλεξάνδρου Ευστράτιος) ένα παιδί χρειάζεται αξιολόγηση Εργοθεραπείας όταν παρατηρούνται αρκετές από τις παρακάτω συμπεριφορές. Το ερωτηματολόγιο αφορά παιδιά ηλικίας από 3 ετών και άνω.
– γίνεται επιθετικό ή παρορμητικό όταν «φορτώσει πολύ» από τον αισθητηριακό ερεθισμό
– υπερβολικά προσεκτικό και φοβάται να κάνει νέα πράγματα
– μη κοινωνικό : αποφεύγει δραστηριότητες σε ομάδες και δυσκολεύεται να κάνει σχέσεις
– είναι οξύθυμο, νευρικό και θλιμμένο
– αποδιοργανώνεται στις μεταβιβάσεις και τις αλλαγές σε προγράμματα
– παθητικό, ήσυχο, αποτραβηγμένο,. Χωρίς εσωτερικό κίνητρο να εξερευνήσει παιχνίδια
– δυσκολίες να συμμετάσχει σε συζητήσεις ή άλλες κοινωνικές συνδιαλλαγές
– εύκολα χάνεται στον δικό του «φανταστικό» κόσμο (αφηρημένο)
– απαθές και κουράζεται εύκολα
– πολύ αργό να ανταποκριθεί σε οδηγίες ή να ολοκληρώσει υποχρέωση
– εμφανίζει θυμό και εκρήξεις όταν θα πρέπει να παραμείνει καθιστό
– συνεχής ένταση, απαιτήσεις με δυσκολία να ηρεμήσει
– επιρρέπεια να δημιουργήσει καταστάσεις που οι άλλοι θεωρούν «κακές» ή «επικίνδυνες»
– ακούραστο παιδί
– δίνει την εικόνα της ανάγκης για συνεχή επιτήρηση γιατί κινδυνεύει η ακεραιότητά του
– δυσκολίες να ακολουθήσει κατευθύνσεις (χάνεται εύκολα)
– αποφυγή να παίξει με παζλ ή άλλα οπτικά παιχνίδια
– αποδιοργάνωση όταν δεν μπορεί να διαφοροποιήσει οπτικά ή ακουστικά σινιάλα
– ανάγκη για επαναλαμβανόμενες οδηγίες
– ιδιαίτερα ήσυχο παιδί
– προτίμηση σε φανταστικά παιχνίδια ή σε συζητήσεις αντί να ασχοληθεί ενεργητικά
– προτίμηση για καθιστικές δραστηριότητες αντί να παίξει ενεργητικά
– ακατάστατο στο φαγητό του
– ατημέλητη εμφάνιση
– σύγχυση και τσαντίλα όταν δεν μπορεί να κάνει κάτι λόγω της αδεξιότητάς του
– δείχνει βαριεστημένο και τεμπέλικο
– δείχνει αδιάφορο και μη κινητοποιούμενο
– δείχνει αδύναμο και με χαλαρό μυϊκό τόνο
– κουράζεται εύκολα ή δείχνει μόνιμα κουρασμένο
– δυσκολεύεται να κρατηθεί δυνατά σε δραστηριότητες που απαιτούν δύναμη
Εκτενές ερωτηματολόγιο ΕΕΔιΑΕ με ανάλυση συμπεριφορών και συμπτωμάτων, δίνεται από τον Εργοθεραπευτή.
Πηγή : Ερωτηματολόγιο Εντοπισμού Διαταραχών Αισθητηριακής Επεξεργασίας (ΕΕΔιΑΕ) 2010 (Αλεξάνδρου Ευστράτιος)
Γ)Με βάση το Short Sensory Profile ένα παιδί χρειάζεται αξιολόγηση Εργοθεραπείας, όταν παρατηρούνται αρκετές από τις παρακάτω συμπεριφορές.
ΑΠΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
– εκφράζει άγχος κατά την προσωπική φροντίδα (π.χ. παλεύει ή κλαίει κατά το κούρεμα, το κόψιμο νυχιών, πλύσιμο προσώπου)
– προτιμά κοντομάνικα ρούχα ενώ έχει κρύο ή μακρυμάνικα ενώ έχει ζέστη
– αποφεύγει να προχωρά ξυπόλυτο, ειδικά στην άμμο ή το γρασίδι
– αντιδρά συναισθηματικά ή επιθετικά όταν το αγγίζουν
– αποδιοργανώνεται στα πιτσιλίσματα με νερό
– έχει δυσκολία να καθίσει στη γραμμή στο Σχολείο ή κοντά σε άλλους ανθρώπους
– τρίβει ή ξύνει το σημείο του σώματος που του αγγίξαμε
ΓΕΥΣΤΙΚΗ / ΟΣΦΡΗΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
– αποφεύγει συγκεκριμένες γεύσεις ή οσμές φαγητών που τυπικά αρέσουν στα παιδιά
– θα φάει μόνο συγκεκριμένες γεύσεις
– αποφεύγει συγκεκριμένες υφές (σκληρό – μαλακό) και θερμοκρασίες φαγητών
– τρώει επιλεκτικά από το φαγητό προσέχοντας τις υφές των τροφών
ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
– γίνεται νευρικό και ανήσυχο όταν τα πόδια του αφήνουν το έδαφος
– φοβάται τις πτώσεις ή τα ύψη
– δεν του αρέσουν δραστηριότητες όπου το κεφάλι είναι ανάποδα (π.χ. τούμπες κλπ)
ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ / ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
– του αρέσουν οι παράξενοι θόρυβοι / επιθυμεί να κάνει θόρυβο για τον θόρυβο
– αναζητά όλα τα είδη της κίνησης και αυτό δυσκολεύει τις καθημερινές δραστηριότητές του (π.χ. δεν μπορεί να καθίσει ήσυχα, κινείται διαρκώς)
– διεγείρεται υπερβολικά κατά την κινητική δραστηριότητα
– αγγίζει συνεχώς ανθρώπους και αντικείμενα
– δεν δείχνει να καταλαβαίνει ότι λερώθηκαν τα χέρια ή το πρόσωπό του
– πηδά από τη μια δραστηριότητα στην άλλη και αυτό το εμποδίζει στο παιχνίδι
– αφήνει τα ρούχα του άστρωτα στο σώμα του (π.χ. δεν διορθώνει το πουκάμισο που το φοράει λοξά)
ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ
– διαταράσσεται ή έχει δυσκολίες στο να λειτουργήσει όταν υπάρχουν ήχοι τριγύρω
– δείχνει να μην ακούει ότι λέτε (για παράδειγμα δεν ενεργοποιείται σε ότι του λέτε, δείχνει να σας αγνοεί)
– δεν μπορεί να εργαστεί με δευτερεύοντες ήπιους ήχους (π.χ. ψυγείο, ανεμιστήρας κλπ)
– δυσκολεύεται να ολοκληρώσει εργασίες όταν το ραδιόφωνο είναι ανοιχτό
– δεν ανταποκρίνεται στην κλήση του ονόματός του αν και η ακοή του δεν έχει πρόβλημα
– έχει δυσκολία να δείξει προσοχή σε κάτι
ΕΝΕΡΓΕΙΑ / ΔΥΝΑΜΗ
– δείχνει να έχει αδύναμους μυς
– κουράζεται εύκολα, ιδίως όταν είναι όρθιο ή διατηρεί μια συγκεκριμένη στάση σώματος
– έχει αδύναμη σύλληψη με το χέρι
– δεν μπορεί να σηκώσει βαριά αντικείμενα (είναι πιο αδύναμο σε σύγκριση με τους συνομηλίκους)
– θέλει να στηρίζει το σώμα τους τον τοίχο ή το τραπέζι (ακόμη και σε δραστηριότητα)
– έχει φτωχή αντοχή, κουράζεται εύκολα
ΟΠΤΙΚΟ / ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
– αντιδρά αρνητικά σε απρόσμενους ή δυνατούς θορύβους (π.χ. κλαίει ή κρύβεται σε ήχο ηλεκτρικής σκούπας, γαυγίσματος ή σεσουάρ μαλλιών κλπ)
– κλείνει με τα χέρια τα αυτιά του για να τα προστατέψει από κάποιο ήχο που το ενοχλεί
– ενοχλείται από δυνατά φώτα παρότι οι άλλοι έχουν προσαρμοστεί στο φως
– κοιτάζει τον καθένα που κινείται τριγύρω στο δωμάτιο
– καλύπτει τα μάτια του ή κλείνει τα μάτια του για να τα προστατέψει από το φως
Από τον Εργοθεραπευτή δίνεται ερωτηματολόγιο Sensory Profile εξειδικευμένο για κάθε ηλικία (από 0 ετών έως ενήλικες).
Πηγή : “Sensory Profile” (Winnie Dunn)