Θεοδώρου Γρηγόρης. Ψυχολόγος, Κέντρο Προσέγγιση
Μια νέα συνθήκη έχει αλλάξει τις ζωές όλων μας το τελευταίο διάστημα και οφείλουμε να προσαρμοστούμε σε αυτήν. Ο κορωνοϊός έχει μπει για τα καλά στις συζητήσεις μας, στην καθημερινότητά μας, στη ζωή μας.
Τα σχολεία είναι κλειστά επ’αόριστον και πολλοί γονείς αναρωτιούνται με ποιον τρόπο θα μιλήσουν στα παιδιά τους για το νέο ιό, ποιες πληροφορίες θα πρέπει να τους δώσουν και τί θα πρέπει να αποφύγουν ώστε να τα προφυλάξουν αλλά ταυτόχρονα να μην τα τρομοκρατήσουν. Επιπλέον, είναι σημαντικό οι γονείς να αναφερθούν στη νέα καθημερινότητα που θα βιώνουν τόσο οι ίδιοι όσο και τα παιδιά τους, λόγω των κλειστών σχολείων, των χώρων εργασίας και δραστηριοτήτων αλλά φυσικά και λόγω του περιορισμού της κυκλοφορίας εκτός σπιτιού.
Τα παιδιά ενδέχεται να εμφανίσουν σημάδια ανησυχίας και άγχους, γι’ αυτό το λόγοοι γονείς θα πρέπει να είναι προσεκτικοί αν παρατηρήσουν κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά τους και βέβαια δεν αρκεί απλά να τα καθησυχάσουν αλλά να τα κάνουν να αισθανθούν ασφαλή. Αν λοιπόν τα παιδιά εμφανίσουν αλλαγή στη διάθεσή τους, σωματικές ενοχλήσεις (πόνος στο στομάχι ή πονοκέφαλος), διαταραχές στον ύπνο ή στη διατροφή, ενούρηση, επιθετικότητα ή άλλη συμπεριφορά που δεν είχε μέχρι πρότινος, είναι λόγοιγια να κινητοποιηθούν οι γονείς τους ώστε να διαχειριστούν την ανησυχία / άγχος των παιδιών τους.
Τί μπορούν να κάνουν λοιπόν οι γονείς ώστε να ενημερώσουν σωστά τα παιδιά τους;
Ενημέρωση των παιδιών για το νέο ιό
Μιλήστε ανοιχτά και χωρίς φόβο στα παιδιά σας για τον κορωνοϊό. Καλό είναι η συζήτηση μαζί τους να στηριχθεί και να περιοριστεί σε γεγονότα και όχι σε προσωπικές υποθέσεις. Είναι σημαντικό να φιλτραριστεί η εκάστοτε πληροφόρηση πριν την επικοινωνήσετε στο παιδί και επίσης, να μην υπάρχει έντονη συναισθηματική φόρτιση. Είναι προτιμότερο να ακούσουν πράγματα από εσάς τους ίδιους παρά από φίλους ή από τις ειδήσεις. Εσείς θα δώσετε τις πληροφορίες που είναι έτοιμα τα παιδιά σας να ακούσουν και να κατανοήσουν.
Ακούστε τα παιδιά σας και απαντήστε σε όλες τις ερωτήσεις τους
Ακούστε, λύστε απορίες αλλά και παροτρύνετε το παιδί να σας ρωτήσει οτιδήποτε θέλει πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Να είσαστε διαθέσιμοι να συζητήσετε μαζί του ό,τι το απασχολεί σε σχέση με τον ιό, να λύσετε απορίες, να μοιραστείτε μαζί του το συναίσθημά σας και το παιδί μαζί σας το δικό του. Οι απαντήσεις οφείλουν να είναι ξεκάθαρες και βασιζόμενες σε γεγονότα που στόχο έχουν να λύσουν τυχόν απορίες αλλά και να κάνουν το παιδί να νιώσει ασφάλεια. Μην ξεχνάτε! Δεν βομβαρδίζουμε με πολλές πληροφορίες το παιδί. Συμπτώματα και μέτρα προφύλαξης είναι τα πρώτα που θα αναφερθούν και θα συζητηθούν. Να είστε ψύχραιμοι όταν μιλάτε στα παιδιά σας και προσπαθήστε να μην τους μεταφέρετε τον πανικό που ίσως νιώθετε.
Γίνεται αναφορά στον θάνατο ;
Για τον θάνατο καλό είναι να μιλήσετε μόνο σε περίπτωση που ερωτηθείτε και να στηριχθείτε στα υποκείμενα προβλήματα υγείας που έχουν οι ασθενείς που καταλήγουν. Να είσαστε καθησυχαστικοί και να εξηγήσετε πως οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν με συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης τον ιό και οι άνθρωποι που θα χρειαστούν νοσηλεία είναι συνήθως μεγάλης ηλικίας αλλά και άνθρωποι που αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα υγείας. Η φαντασία των παιδιών μπορεί να πλάσει διάφορα ανησυχητικά σενάρια και γι’ αυτό το λόγο θα ήταν βοηθητικό να ξέρουν ότι η συμπτωματολογία στα παιδιά είναι ήπια και παρόμοια με αυτή της γρίπης. Τέλος, να σημειωθεί πως τα σχολεία έκλεισαν όχι γιατί κινδυνεύουν τα παιδιά αλλά για να μειωθεί η διασπορά του ιού η οποία γίνεται πολύ εύκολα.
Διατήρηση καθημερινής ρουτίνας και δραστηριότητες μέσα στο σπίτι
Κλείνοντας, υπενθυμίζετε στα παιδιά πως δεν είναι περίοδος διακοπών και δεν συμπεριφέρεστε σα να είναι περίοδος διακοπών. Η νέα αυτή συνθήκη απαιτεί υπομονή και εγκλεισμό στο σπίτι προκειμένου να μειωθεί η διασπορά του ιού. Τα παιδιά αυτό μπορεί να τα δυσκολέψει. Καλό είναι λοιπόν να διατηρείται ή να προσαρμόζεται ανάλογα η ρουτίνα των παιδιών. Τα σχολεία έχουν κλείσει αλλά τα παιδιά οφείλουν να κρατούν επαφή με το διάβασμα. Οι εξωτερικές δραστηριότητες προς το παρόν αποφεύγονται, άρα ο χρόνος του παιδιού στο σπίτι πρέπει να γεμίσει με δραστηριότητες εντός σπιτιού (διάβασμα, παιχνίδι, ζωγραφική, παρακολούθηση ταινιών και ψηφιοποιημένων θεατρικών παραστάσεων, κατασκευές κ.λπ.).
Απλές τεχνικές διαχείρισης ανησυχίας και άγχους
- σεβαστείτε τα συναισθήματά του παιδιού, ακόμη και αν δεν τα κατανοείτε. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το παιδί ανακουφίζεται. Δείξτε ενσυναίσθηση και κατανόηση
- ακούτε ενεργητικά το παιδί όταν είναι αγχωμένο προσπαθώντας να κατανοήσετε αυτό που δε μπορεί να πει, χωρίς να του ασκείτε κριτική
- πληροφορείστε το παιδί για το τι ακριβώς είναι αυτό που του συμβαίνει και τονίστε του ότι δεν ευθύνεται το ίδιο για αυτό. Επιπλέον, ότι είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που πολλοί άνθρωποι νιώθουν είτε μικρότερης είτε μεγαλύτερης ηλικίας
- τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να χαλαρώσουν, οπότε δώσ’τε τους όσο χρόνο χρειάζονται
- δώστε πρωτοβουλίες στο παιδί για λύση του προβλήματος. Αυτό δε σημαίνει ότι το παιδί θα δώσει λύση σε αυτό που το ανησυχεί αλλά θα προτείνει πράγματα που θεωρεί ότι θα το βοηθήσουν. Αυτό βοηθάει όταν το παιδί θα έχει ηρεμήσει ώστε να μπορεί να σκεφτεί πιο καθαρά
- βαθιές ανάσες. Οι βαθιές αναπνοέςείναι η πιο απλή τεχνική για διαχείριση του άγχους και μπορεί να αντιστρέψει τις αντιδράσεις του νευρικού συστήματος
