Η Εργοθεραπεία είναι μία ειδικότητα υγείας που σχετίζεται με την ανάπτυξη της ικανότητας του ατόμου να λειτουργεί ανεξάρτητα και λειτουργικά στο περιβάλλον του και να διευθετεί οργανωμένα τον ελεύθερο χρόνο του.
Απευθύνεται σε τομείς εκπαίδευσης και παρέμβασης που έχουν ως στόχο την αυτό-εξυπηρέτηση, την ικανότητα παιχνιδιού, την ικανότητα ανεξάρτητης και λειτουργικής εργασίας και την ικανότητα χρήσης λειτουργικών μορφών κοινωνικοποίησης. Επίσης παρεμβαίνει στην πρόληψη εμφάνισης δυσκολιών. Μπορεί να περιλαμβάνει προσαρμογές στην εργασία ή το περιβάλλον του ατόμου για να αυξήσει την ανεξαρτησία και την ποιότητα της ζωής.
Ο ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ παρέχει τις υπηρεσίες στα παιδιά που έχουν τα φυσικά, αναπτυξιακά, συναισθηματικά και κοινωνικά ελλείμματα και απαιτούν την εξειδικευμένη βοήθεια στην εκμάθηση των δεξιοτήτων για να οδηγηθούν στην ανεξαρτησία, παραγωγικότητα και ικανοποίηση (ευχαρίστηση) της καθημερινής ζωής.
Η ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ βοηθά τα παιδιά στο να αναπτύξουν την ακολουθία των δεξιοτήτων που αποτελούν τη βάση επάνω στην οποία η εκμάθηση πιο υψηλού επιπέδου μάθησης χτίζεται. Η δημιουργική κινητική επιδεξιότητα και η φαντασία και ιδεασμός στο παιχνίδι χρησιμοποιούνται στη θεραπεία για να αναπτύξουν την ανεξαρτησία και την αυτό-κυριαρχία (έλεγχο εαυτού) στο σπίτι και το μαθησιακό περιβάλλον.
Η ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ μπορεί να περιλαμβάνει:
1. Βελτίωση της κινητικής ανάπτυξης, της ανάπτυξης της γνώσης του εαυτού και της συναισθηματικής ωρίμανσης
2. προώθηση της ανεξαρτησίας στις καθημερινές δεξιότητες
3. Διευκόλυνση της κανονικής ακολουθίας και διαδικασίας της ανάπτυξης
4. Μείωση της επίδρασης του παθολογικού παράγοντα στις λειτουργικές δυνατότητες
5. Προσαρμογή του περιβάλλοντος για να επιτρέψει αυξημένη ανεξαρτησία
6. Επεξεργασία, δημιουργία και εκπαίδευση στη χρήση των επιβοηθητικών, προσθετικών και ορθωτικών συσκευών όταν κρίνεται απαραίτητη
7. Την πρόληψη πιθανών παραμορφώσεων στον ορθοπεδικό τομέα
Την Εργοθεραπεία την εφαρμόζουν πτυχιούχοι Εργοθεραπευτές, απόφοιτοι της Σχολής Εργοθεραπείας της Ελλάδας ή Σχολών του Εξωτερικού που φέρουν Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος. Στηρίζονται στην κλινική αιτιολόγηση των συμπτωμάτων (clinical reasoning) μέσω σταθμισμένων ανιχνευτικών δοκιμασιών και χρησιμοποιούν αισθητικοκινητικές ασκήσεις για να παρέμβουν στις δυσκολίες του ατόμου, καθώς και εξειδικευμένες για το κάθε άτομο προσαρμογές.
Η Εργοθεραπεία εφαρμόζεται σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο, ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες του θεραπευόμενου και τις ανάγκες γενίκευσης των κεκτημένων.
Όπως όλες οι επιστημονικές Ειδικότητες έτσι και η ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ στηρίζεται για την αξιολόγηση τόσο στην παρατήρηση (“Clinical Observations”) όσο και στην χρήση σταθμισμένων τεστ (“Screening Tests”). Όλοι οι γονείς θα πρέπει λοιπόν να ζητούν από τον ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ να τους δείξει τα εξερχόμενα αποτελέσματα από τα screening tests (κοιτάξτε την υποενότητα «Διαγνωστικά Τεστ» στο site μας) που αιτιολογούν την διάγνωσή τους και ορίζουν το αναπτυξιακό πηλίκο επίδοσης του παιδιού τους.
ΤΙ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙ – ΠΟΥ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΕΙ
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ-ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ(ΙΔΙΟΔΕΚΤΙΚΟ-ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ-ΟΠΤΙΚΟ-ΑΠΤΙΚΟ-ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ-ΓΕΥΣΤΙΚΟ)
ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ (ΙΔΙΟΔΕΚΤΙΚΟ-ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ-ΟΠΤΙΚΟ-ΑΠΤΙΚΟ-ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ-ΓΕΥΣΤΙΚΟ)
ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ Κιναίσθηση, στερεογνωσία, ανταπόκριση πόνου, σχήμα σώματος, αντίληψη σώματος, τοπογραφικός προσανατολισμός, βιωματική τοποθέτηση στο χώρο, οπτικό κλείσιμο, διαχωρισμός εικόνα-φόντο, αντίληψη βάθους, σταθερότητα φορμών,
ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ αντ/κά, μυϊκός τόνος, δύναμη, αντοχή, έλεγχος στάσης συμμετρία στάσης
ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΠΡΑΞΗ ιδεοποίηση, μίμηση, διαδοχή, αντίληψη εντολών, σχεδιασμός, κατασκευή. Στοματοπροσωπική. Τύποι: Σωματοδυσπραξία, Δυσπραξία αμφ. Συντονισμού
ΑΔΡΗ ΚΙΝΗΣΗ Αδρός συντονισμός, αμφίπλευρος, πλευρίωση, έλεγχος κίνησης, πέρασμα μέσης γραμμής, μπάλα, πηδήματα, αυτόματες αλλαγές στην στάση, postural movements, σκάλες
ΛΕΠΤΗ ΚΙΝΗΣΗ οπτικοκινητικός συντονισμός, γραφοκινητικότητα, εργαλεία, ψαλίδι, ασκ. 5 δακτύλων
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜ. ΖΩΗ. WC, Ντύσιμο, Φαγητό, Μάσηση, Κουμπιά, Σιγύρισμα κλπ
ΨΥΧΟ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
Α. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ
ΑΞΙΕΣ: Aρχές σημαντικές για τον εαυτό του και συμβατές με τους άλλους. ΤΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΕΧΕΙ: Δραστηριότητες που το ευχαριστούν και αυξάνουν την συγκέντρωση. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΑΥΤΟΥ: Μη παρορμητικές αντιδράσεις. ΛΗΨΗ ΡΟΛΟΥ: Αναγνώριση και εφαρμογή λειτουργιών που αναλαμβάνει ή που τοποθετούνται από την ομάδα (πχ μαθητής, επιμελητής, αρχηγός κλπ). ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ: Αντίδραση με χρήση τρόπων συμπεριφοράς, βλεμματική επαφή, μορφασμοί, ενεργητική ακοή (με προσοχή και κατανόηση), αυτοέκφραση με κατάλληλους για το περιβάλλον τρόπους, αποφυγή επιθετικότητας, απόσυρσης. ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Χρήση λεκτικής και εξωλεκτικής επικοινωνίας για την αντίδραση σε ποικιλία καταστάσεων. ΤΙ ΑΥΤΟΕΚΦΡΑΣΗ ΕΧΕΙ: Δραστηριότητες που μειώνουν το άγχος (πχ ζωγραφική, ονυχοφαγία, στερεότυπα κλπ). ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ-ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ: Αναγνώριση και αντιμετώπιση των παραγόντων που δημιουργούν άγχος. ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ: Σχεδιασμός και ισορροπημένη συμμετοχή από πλευράς μοιράσματος του χρόνου σε ατομική φροντίδα, εργασία, ελεύθερο χρόνο και υπόλοιπες δραστηριότητες ώστε να προωθείται η ευχαρίστηση και ισορροπία.
Β.ΓΝΩΣΤΙΚΟ
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ: διάσπαση οπτική-ακουστική- ιδιοδεκτική, υπερκινητικότητα. ADHD Rating Scale. Τι λέει και η οικογένεια ή το Σχολείο. ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ: Εμφάνιση ετοιμότητας και ικανότητας αντίδρασης και ανταπόκρισης σε ερεθίσματα από το περιβάλλον. ΕΝΑΡΞΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Ικανότητα να ξεκινάει μία φυσική ή νοητική δραστηριότητα. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Ικανότητα τερματισμού μίας δραστηριότητας την κατάλληλη ώρα και αναγνώριση της ολοκλήρωσης.
ΒΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: Αναγνώριση και επεξεργασία ατόμων, τόπων, χρόνων, σχέσεων, κατάστασης.
ΜΝΗΜΗ : Ακουστική, οπτική, μνήμη γεγονότων κλπ. Βραχυπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη
ΣΕΙΡOΘΕΤΗΣΗ: Τοποθέτηση πληροφοριών, δεδομένων και δράσεων σε σειρά και τάξη.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ : Αναγνώριση ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ κομματιών από πληροφορίες του περιβάλλοντος.
ΧΡΩΜΑΤΑ : Ταύτιση, αναγνώριση, ονομάτιση, γενίκευση
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ : Επεξεργασία των θέσεων των αντικειμένων σε διαφορετικό αριθμό σχέσεων μεταξύ τους., Έννοιες χώρου.
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ : Νοητική επεξεργασία των δεδομένων σε σχέση με τον χώρο. Έννοιες πριν μετά, ημέρες κλπ.
ΠΡΟΜΑΘΗΜΑΤΙΚΕΣ-ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ : ποσότητες, πολλά-λίγα, αριθμοί, μέτρηση με χέρια, μάτια
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-ΦΟΡΜΑΡΙΣΜΑ : Οργάνωση αριθμού πληροφοριών ώστε να επεξεργαστεί σκέψεις και ιδέες.
ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ : Αναγνώριση προβλήματος, ορισμός του προβλήματος, αναγνώριση εναλλακτικών πλάνων, επιλογή συγκεκριμένου σχεδίου δράσης , κρίση(αξιολόγηση) του αποτελέσματος.
ΜΑΘΗΣΗ : Ικανότητα απόκτησης καινούριων νοητικών δεδομένων και συμπεριφορών.
ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ : Εφαρμογή των δεδομένων μάθησης και συμπεριφοράς που έχει κατακτήσει σε ποικιλία νέων καταστάσεων.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ : Γνώσεις σχετιζόμενες με το περιβάλλον
