Αλεξάνδρου Στράτος. Δ/ντής Προσέγγισης
Πολύ συχνά μετά από την επίσκεψη σε έναν Οφθαλμίατρο, διαγιγνώσκεται ένα παιδί με φυσιολογική Οπτική οξύτητα. Παρόλα αυτά όμως το παιδί μπορεί να δείχνει δυσκολίες στην οπτική προσοχή και την οπτική επεξεργασία.
Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό ; Η Οπτική οξύτητα στην ουσία είναι η ικανότητα του παιδιού να βλέπει αντικείμενα με καθαρό τρόπο είτε κοντά είτε μακριά.
Οι Lois Hickman όμως Εργοθεραπεύτρια και Rebecca Hutchins Αναπτυξιακή Οπτομέτρης, στο περίφημο βιβλίο τους “Eye Games. Easy and Fun Visual Exercises” (3rd Edition 2010, Sensory World), αναφέρουν ότι υπάρχουν και άλλες σημαντικότατες λειτουργίες της οπτικής επεξεργασίας, ονοματίζοντάς τες ως για καλύτερη απομνημόνευση ως τα 7/s της οπτικής λειτουργίας.
Ας τις δούμε λεπτομερώς :
- Following (Ακολουθία): Η ενεργητική μετακίνηση των ματιών με γλυκό και συντονισμένο τρόπο για να ακολουθούσουν ένα κινούμενο αντικείμενο (παρακολούθηση, pursuit). Υπάρχει και η σακκαδικότητα, όταν μετατοπίζονται τα μάτια από σημείο σε σημείο (όπως όταν λύνει έναν λαβύρινθο, ενώνει τελείες ή μετατοπίζει τα μάτια από λέξη σε λέξη κατά την ανάγνωση). Και οι 2 λειτουργίες απαιτούν μόνιμη, σταθερή και αμφίπλευρη συνεργασία των ματιών.
- Fixation (Στερέωση): Η ικανότητα τα δύο μάτια διατηρούνται σε ένα αντικείμενο. Κατά την ανάγνωση, πρέπει το παιδί να συγκρατεί τα μάτια στο μήκος της λέξης για να αποδώσει νόημα.
- Focus (Επικέντρωση) : Απαραίτητη λειτουργία για να βλέπει το παιδί κάτι καθαρά. Στην αντίθετη περίπτωση, αυτό που βλέπει είναι θολό και έτσι υπάρχει δυσκολία στην ακριβή κατανόηση αυτού που βλέπει
- Fusion (Συγχώνευση) : Έχει διπλή λειτουργία : (α) και τα δύο μάτια τοποθετούνται στο ίδιο σημείο στο χώρο και (β) οι 2 εικόνες που βλέπει το παιδί (μία από κάθε μάτι), ενώνονται σε μία τρισδιάστατη εικόνα στον εγκέφαλο. Εάν υπολειτουργεί αυτή η ικανότητα, βλέπει διπλά ή δεν βλέπει τρισδιάστατα (βλέπει δισδιάστατα)
- Flexibility (Ευελιξία): Επιτρέπει στο παιδί να κοιτάζει γρήγορα και με ευχέρεια σε διαφορετικά σημεία στο χώρο και να βλέπει καθαρά και ξεχωριστά 1-1 ερέθισμα
- Field (Πεδίο): Η ευρύτητα όρασης στο χώρο (δεξιά, αριστερά, επάνω και κάτω). Μπορεί οργανικά αίτια να προκαλούν δυσκολίες, αλλά και συμπερφορικοί παράγοντες (πχ όταν είμαστε φοβισμένοι, συνήθως επικεντρωνόμαστε σε αυτό που βρίσκεται μπροστά μας μειώνοντας το πεδίο σε “tunnel” περιοχή). Το οπτικό πεδίο βοηθάει το παιδί να γνωρίζει που βρίσκεται το ίδιο και τα αντικείμενα ή οι άλλοι άνθρωποι στο χώρο και να διευθύνει τις δράσεις του.
- Fatigue (Κόπωση): Μπορεί να μειώσει την οπτική επίδοση σε πολλούς τρόπους. Εάν το παιδί κάνει μεγάλη χρήση της περιφερικής αντί της κεντρικής όρασης, μπορεί να κουραστεί εύκολα και να μη θέλει να ασχοληθεί σε δραστηριότητες που απαιτούν κεντρική όραση
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ;
Στην περίπτωση που το παιδί εμφανίζει δυσκολίες στην ισορροπία, στην κινητική επιδεξιότητα (λεπτή ή αδρη), στην οπτική προσοχή, στην κατασκευαστικότητα, στη γραφοκινητικότητα, στην ανάγνωση και σε λοιπές ακαδημαϊκές δεξιότητες, είναι καλό να πραγματοποιηθεί μία αξιολόγηση από Εκπαιδευμένο – Εξειδικευμένο στις δυσκολίες οπτικής επεξεργασίας Εργοθεραπευτή ή από Αναπτυξιακό Συμπεριφοριστικό Οπτομέτρη.
