Αλεξάνδρου Στράτος, Βακάλη Αγάθη, Γιάννου Δήμητρα, Γρυπάρης Ιωάννης, Καλύβας Θεοχάρης, Μπουρίκα Μαρία, Παπασταύρου Αναστασία, Τσακίρη Μάρθα, Τμήμα Εργοθεραπείας Κέντρου Προσέγγιση
Η εργασία παρουσιάστηκε στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αυτισμού (Λάρισα 13-15 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017).
ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ: Διερεύνηση των περιοχών μεγαλύτερων δυσκολιών που εντοπίζουν οι γονείς στα παιδιά τους με διάγνωση αυτισμού στην αισθητηριακή επεξεργασία. Παράλληλα, διερευνώνται οι πιο συχνά απαντημένες ερωτήσεων ανησυχίας τους.
ΔΕΙΓΜΑ ΠΑΙΔΙΩΝ: Δείγμα: Η έρευνα περιλαμβάνει δείγμα 70 απαντημένων ερωτηματολογίων γονέων παιδιών με Δ.Α.Φ. ηλικίας 5,5 – 11 ετών.
ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΈΣ ΟΙ ΗΛΙΚΙΕΣ; Για να διερευνηθεί το κατά πόσον οι διαταραχές Αισθητηριακής Επεξεργασίας εξακολουθούν να υπάρχουν σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
ΕΡΓΑΛΕΙΟ: “Sensory Processing Measure – SPM” Home Form (μη σταθμισμένο στην Ελλάδα ερωτηματολόγιο παρατήρησης γονέων για δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία παιδιών– 2013 Parham & Ecker). Ερευνά τους εξής τομείς λειτουργίας στο παιδί:
Κοινωνικότητα, Οπτικό σύστημα, Ακουστικό σύστημα, Απτικό σύστημα, Ενημερότητα Σώματος, Ισορροπία & Κίνηση, Σχεδιασμός –Προγραμματισμός.
Κάθε τομέας περιλαμβάνει διαφορετικού αριθμού ερωτήσεις (ΣΎΝΟΛΟ 75) και βαθμολογείται από 1 έως 4 (Ποτέ =1, Μερ. Φορές =2, Συχνά =3, Πολύ συχνά =4)
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο χορηγείται στους γονείς με την έναρξη του Εργοθεραπευτικού προγράμματος, για να διερευνηθούν οι δυσκολίες ή ιδιαιτερότητες στην αισθητηριακή επεξεργασία των παιδιών στο σπίτι τους.
Το δείγμα αποτελείται αποκλειστικά από παιδιά με επίσημη διάγνωση Δ.Α.Φ. ανεξαρτήτου επιπέδου λειτουργικότητας.
Το ερωτηματολόγιο το συμπλήρωσαν οι γονείς είτε στο σπίτι τους, είτε σε συνεργασία με τον θεραπευτή του παιδιού τους.
Δεν προσμετρήθηκε το εάν τα παιδιά είχαν παρακολουθήσει κατά το παρελθόν πρόγραμμα Εργοθεραπείας.
Το ερωτηματολόγιο ήταν η πρώτη φορά που εφαρμοζόταν στο παιδί.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ, ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ:
Κοινωνικότητα
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 29, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 7, ΣΥΝΟΛΟ: 36
ΠΟΣΟΣΤΟ: 51,42%
Οπτικό σύστημα
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 30, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 4, ΣΥΝΟΛΟ: 34
ΠΟΣΟΣΤΟ: 48,57%
Ακουστικό σύστημα
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 22, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 8, ΣΥΝΟΛΟ: 30
ΠΟΣΟΣΤΟ: 42,85%
Απτικό σύστημα
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 26, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 3, ΣΥΝΟΛΟ: 29
ΠΟΣΟΣΤΟ: 41,42%
Ενημερότητα Σώματος
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 40, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 5, ΣΥΝΟΛΟ: 45
ΠΟΣΟΣΤΟ: 64,28%
Ισορροπία & Κινηση
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 20, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 5, ΣΥΝΟΛΟ: 25
ΠΟΣΟΣΤΟ: 35,71%
Σχέδιο & Προγραμματισμός
ΜΕΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 30, ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: 22, ΣΥΝΟΛΟ: 52
ΠΟΣΟΣΤΟ: 74,28%
Συχνότερες Απαντήσεις γονέων
Του αρέσουν πολύ τα πηδήματα; 46%
Δείχνει να αναζητά έντονα δραστηριότητες όπως να σπρώχνει, να τραβάει, να σηκώνεται, να πηδάει, να σέρνεται στο πάτωμα; 37%
Δείχνει φτωχό συντονισμό και έχει την εικόνα αδέξιου παιδιού; 37%
Εντάσσεται σε παιχνίδι άλλων παιδιών χωρίς να διακόπτει την εξέλιξη της δραστηριότητας; 33%
Τηρεί τις αποστάσεις και συνεχίζει μία συζήτηση (χωρίς να έρθει πολύ κοντά στους άλλους καθιστό ή όρθιο); 30%
Σπανιότερες Απαντήσεις γονέων
Δείχνει να ταράζεται όταν πρέπει να απλώσει τα χέρια του πέρα από τη μέση γραμμή του σώματος (ψηλά ή στο πλάι); 3%
Στηρίζεται σε άλλους ανθρώπους ή έπιπλα ή τοίχους όταν πάει να καθίσει ή όταν προσπαθεί να σηκωθεί όρθιο; 3%
Δείχνει υπερβολικό φόβο στην κίνηση όπως το να ανέβει και να κατέβει σκάλες, να κάνει κούνια, τραμπάλα, τσουλήθρα ή άλλα όργανα της Παιδικής Χαράς; 3%
Δείχνει να μην καταλαβαίνει όταν το ακουμπούν; 3%
Δείχνει σαν να μην ακούει κάποιους ήχους; 0%
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Οι γονείς εντοπίζουν παραμένουσες δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία στα παιδιά ηλικίας Νηπιαγωγείου και σχολικής ηλικίας.
Κυριότεροι τομείς δυσκολιών:
Προγραμματισμός (δυσπραξία) και
Ενημερότητα σώματος (διατ/χή αμφίπλευρου συντονισμού)
Κρίνεται απαραίτητη η εφαρμογή – συνέχιση των προγραμμάτων Εργοθεραπείας και σε αυτές τις ηλικίες
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
-Οι γονείς χρειάζονται περισσότερη εκπαίδευση επάνω στη βάση των δυσκολιών αισθητηριακής επεξεργασίας, αφού οι εντοπισμοί αντίστοιχων δυσκολιών εντός χώρου Εργοθεραπείας αλλά και σε σύγκριση με τα αντίστοιχα ερωτηματολόγια των σχολείων είναι πολύ περισσότεροι από όσα αναφέρουν οι γονείς.
-Η θεραπεία των δυσκολιών της αισθητηριακής επεξεργασίας δείχνει την ανάγκη να είναι μακροχρόνια και επίμονη.
ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
(1). Στάθμιση του SPM στην Ελλάδα
(2). Συγκριτική μελέτη των μεταβολών των αποτελεσμάτων μετά από συγκεκριμένο χρόνο θεραπείας
(3). Συγκριτική μελέτη μεταξύ της επίδοσης του παιδιού στο σπίτι, το Σχολείο και τον θεραπευτικό χώρο
(4). Διαχωρισμός της διάγνωσης στα 3 επίπεδα λειτουργικότητας του αυτισμού με βάση το DSM-5 ή το ICD-11
(5). Πιθανή σύγκριση και με άλλες κατηγορίες παθήσεων
