ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ. ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ. ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ο Χ. (τα στοιχεία του παιδιού βρίσκονται στο Κέντρο μας αλλά είναι απόρρητα) είναι ένα παιδί 5 ετών με αυτιστική διαταραχή. Η σημαντικότερη δυσκολία του αφορά την διαταραχή ρύθμισης του επιπέδου διέγερσης και δυσκολία οργάνωσης της συγκέντρωσης προσοχής. Έχει έντονα υπερκινητική εικόνα.

Στο Σχολείο ήταν δύσκολή η παραμονή του και η ένταξή του στην ομάδα και οι γονείς αποφάσισαν να διακόψουν την φοίτησή του προσωρινά. Δεν είχε δοκιμαστεί συνοδός ένταξης.

Στο σπίτι η εικόνα του είναι επίσης πολύ ανοργάνωτη, με έντονη υπερκινητικότητα και δυσκολίες οργάνωσης. Με βάση το “Sensory Profile”, οι γονείς τον χαρακτηρίζουν ως παιδί με «Αναζήτηση Αισθητικότητας» (τα παιδιά με αναζήτηση αισθητικότητας έχουν την τάση να είναι μόνιμα ενασχολούμενα, σε συνεχή κίνηση και συνεχή διέγερση). Κρίθηκε αναγκαία από την Εργοθεραπεύτρια του παιδιού η επίσκεψή της στο σπίτι για να δομηθούν οδηγίες προς την οικογένεια και να γίνουν οι κατάλληλες διαμορφώσεις των χώρων.

Ταυτόχρονα συστήθηκε home programme.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΣΠΙΤΙΟΥ

Δωμάτιο παιδικό

Προσαρμογές για να ρυθμίζεται και να ηρεμεί :

-Το φως να μπορεί να χαμηλώνει (dimmer διακόπτης).

-Κασετόφωνο ώστε να μπαίνει μουσική χαλάρωσης. Είναι καλό να ξέρει και ο ίδιος να το βάζει για να ακούει όταν θέλει. Τοποθετείστε το σε θέση που δεν θα φτάνει ώστε να μην το χαλάσει και να ζητάει βοήθεια για να το φτάσει.

-Μαξιλάρια γύρω-γύρω στο κρεβάτι του, ώστε να φτιάχνει γωνίτσες και να ηρεμεί. Εκεί θα είναι ελεύθερος να κάνει ότι θέλει και να παίξει με οποιοδήποτε παιχνίδι επιλέξει.

-Πλαστικό σπιτάκι ηρεμίας για να μπαίνει μέσα να κάθεται. Εκεί μπορεί να πάρει και όποιο παιχνίδι θέλει και να παίξει ή απλώς να καθίσει. Μπορείτε να προσαρμόσετε και ένα φωτάκι που θα το ανάβει όποτε ο ίδιος θέλει. Το σπιτάκι μπορεί να είναι πτυσσόμενο ώστε να μην καταλαμβάνει μονίμως χώρο.

-Μονόχρωμοι τοίχοι χωρίς έντονα χρώματα, όπως επίσης και η κουρτίνα και το χαλί.

-Πουφ σε μία γωνία του δωματίου όπου θα μπορεί να κάθεται και να ασχολείται με ό,τι του αρέσει. Μπορείτε να του προτείνετε να κάθεται στη γωνία πίσω από το πουφ και πάνω στο πουφ να έχει τα παιχνίδια που θα παίζει(σαν τραπέζι).

Προσαρμογές για να οργανώνεται και να είναι πιο λειτουργικός σε δομημένες δραστηριότητες :

-Όλα τα παιχνίδια και τα υλικά δραστηριοτήτων, είναι καλό να τοποθετηθούν ψηλά σε ράφια. Αυτό θα γίνει με βάση 2 στόχους: πρώτον να μην αποδιοργανώνεται έχοντας γύρω του πολλά ερεθίσματα, αλλά να διαλέγει ένα παιχνίδι, να το τελειώνει και μετά να ζητάει άλλο. Δεύτερον, να ενισχυθεί η επικοινωνία. Θα αναγκάζεται ο Χρήστος να ζητάει βοήθεια, προκειμένου να πάρει αυτό που θέλει.

-Τα ρούχα του να βρίσκονται σε ντουλάπα στο δωμάτιό του και οι θέσεις τους στη ντουλάπα να είναι συγκεκριμένες π.χ. σταθερό ράφι με μπλούζες, συρτάρι με κάλτσες κτλ.

– Είναι σημαντικό το γραφείο του να «βλέπει» σε τοίχο ώστε όταν κάθεται το παιδί να μην έχει οπτική επαφή με όλο το δωμάτιο (οπτική διάσπαση). Επίσης ο τοίχος μπροστά από το γραφείο να είναι άδειος ώστε να ενισχύεται η συγκέντρωση. Να μην αλλάζει η θέση του γραφείου, αλλά να έχει πάντα σταθερό σημείο. Θα χρειαστεί επιπλέον χώρος για τον ενήλικα που θα κάθεται δίπλα του. Το γραφείο να είναι μονόχρωμο και όταν κάνει δομημένη δραστηριότητα σε αυτό να μην υπάρχουν άλλα αντικείμενα επάνω.

-Μία γωνία του δωματίου είναι σημαντικό να φτιαχτεί με ένα στρωματάκι ή μαξιλάρια στον τοίχο και ένα μαξιλάρι στο πάτωμα, που θα είναι γωνία οργανωμένης δραστηριότητας. Είναι καλό να έχουν τα υλικά ένα μόνο χρώμα και αυτό αρκετά ξεχωριστό από το υπόλοιπο δωμάτιο. Η γωνία αυτή είναι καλό να είναι μόνιμα φτιαγμένη με τα μαξιλάρια, αλλά εάν δεν υπάρχει χώρος, μπορεί να γίνεται εναλλαγή της γωνίας αυτής με την γωνία του πουφ, όταν χρειάζεται να εργάζεται δομημένα.

-Οι τοίχοι είναι καλό να είναι άδειοι χωρίς διακοσμητικά και αφίσες. Γενικότερα ότι αντικείμενο χωρίς λειτουργικότητα βρίσκεται μέσα στο δωμάτιο, θα ήταν καλό να τοποθετηθεί σε μη ορατό σημείο.

– Το χαλί είναι σημαντικό να είναι μονόχρωμο, χωρίς σχέδια επάνω (μοκέτα κατά προτίμησιν).

-Στο παράθυρο να υπάρχει κουρτίνα ή ριντό (όχι αποκλεισμού ηλιακού φωτός) ώστε όταν κάνει οργανωμένες δραστηριότητες να μην διασπάται κοιτάζοντας έξω.(κουρτίνα μονόχρωμη)

-Να μην υπάρχουν (πετάξτε τα) παιχνίδια σπασμένα ή παιχνίδια που έχουν χαθεί κομμάτια τους, γιατί αυτό τον αποδιοργανώνει.

-Δυνατό φως για καλή καταγραφή (dimmer). Επίσης τοποθέτηση φωτός στο γραφείο του, ώστε να μην έχει το φως από πίσω του όταν δουλεύει.

Υπόλοιπα δωμάτια σπιτιού

Είναι σημαντικό να μπορεί να κάνει μόνος του πράγματα μέσα στο σπίτι (αυτοϋπηρέτηση). Κάποια βασικά σημεία είναι :

-Πρόσβαση στο νεροχύτη της κουζίνας, ώστε να βάζει μόνος του νερό σε ένα πλαστικό ποτήρι που θα είναι μόνο δικό του και θα βρίσκεται σε θέση που να μπορεί να το πάρει χωρίς βοήθεια. Να μπορεί στο νεροχύτη να φτάσει άνετα (μπορεί να βάζει ένα σκαμνάκι) ώστε να πλένει το πιάτο ή το ποτήρι του όταν τα χρησιμοποιεί. Τα αντικείμενα σίτισης του Χρήστου να είναι πλαστικά, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα ατυχήματος.

-Θα τον βοηθήσει να μάθει να χρησιμοποιεί ένα μόνο μπάνιο στον επάνω όροφο και κατά προτίμηση αυτό έξω από το δωμάτιό του.

-Για ανεξαρτητοποίηση στη διαδικασία της τουαλέτας, είναι σημαντικό να εφαρμοστεί το πρόγραμμα τουαλέτας που έχει δοθεί. Στο σπίτι την διαδικασία είναι καλό να την ολοκληρώνει μόνος του, γι αυτό εάν χρειάζεται καθισματάκι στη λεκάνη, θα πρέπει να μάθει να το τοποθετεί μόνος του ή να είναι αυτό μόνιμα τοποθετημένο.

-Πρόσβαση στο νιπτήρα στην τουαλέτα, ώστε να βλέπει στον καθρέπτη. Τα προσωπικά του αντικείμενα, να μπορεί να τα ξεχωρίζει ώστε να χρησιμοποιεί αυτά (οδοντόβουρτσα, χτένα, πετσέτα κλπ.). Για να γίνει αυτό ευκολότερα, μπορούν να τοποθετηθούν σε ένα ραφάκι όλα μαζί -χωριστά από της οικογένειας- που επάνω στο ραφάκι θα υπάρχει η φωτογραφία του Χρήστου. Για την οδοντόκρεμα χρησιμοποιήστε βαζάκι αντί για σωληνάριο.

-Στη διαδικασία του μπάνιου είναι καλό να γίνει ο Χρήστος όσο το δυνατόν ανεξάρτητος. Τοποθετήστε αντιολισθητικό πατάκι στην μπανιέρα. Το σαμπουάν, το αφρόλουτρο και το σφουγγάρι του Χρήστου να είναι σε ένα σημείο ξεχωριστά από τα υπόλοιπα, ώστε να ξεχωρίζει τα δικά του. Τα καπάκια να είναι εύκολο να τα ανοίξει μόνος του.

-Είναι καλό συγκεκριμένη πάντα ώρα της ημέρας να τρώει ο Χρήστος στο τραπέζι της κουζίνας, όσο το δυνατόν ανεξάρτητος. Θα υπάρχουν ώρες που θα φάει και στο σαλόνι με τα αδέρφια του αλλά τα κύρια γεύματα είναι σημαντικό να κάθεται να τρώει στο τραπέζι της κουζίνας. Θα βοηθούσε επίσης να μπει στη διαδικασία να συμμετέχει στο στρώσιμο του τραπεζιού(π.χ. τοποθετεί κουτάλια, μοιράζει χαρτοπετσέτες κτλ).

– Στο σαλόνι όπως και σε όλο το υπόλοιπο σπίτι δεν θα πρέπει να υπάρχουν παιχνίδια σκόρπια γιατί αυτό το αποδιοργανώνει και δεν θα επιτύχουμε το οργανωμένο παιχνίδι στο δωμάτιό του. Όταν βέβαια θέλει να παίξει με τα αδέρφια του σε κάποιον άλλο χώρο, τότε μπορείτε να πηγαίνετε μαζί να διαλέγει ένα παιχνίδι και να παίζουν. Μετά το τοποθετεί ξανά στη θέση του.

-Αποφύγετε το να βλέπει πολύ συνεχόμενη ώρα τηλεόραση γιατί αυτό είναι κάτι που τον υπερδιεγείρει από ένα σημείο και μετά και επίσης περιορίζει την επικοινωνία του. Παράλληλα για να μην αλλάζει συνέχεια θέσεις στον καναπέ, τοποθετήστε του ένα μαξιλάρι διαφορετικού χρώματος ή ένα ριχτάρι, ώστε να προσδιορίζετε τη θέση που θα κάθεται.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η αισθητηριακή Δίαιτα είναι αυστηρά σχεδιασμένη για κάθε παιδί ανάλογα με το ατομικό του προφίλ. Δραστηριότητες που είναι ωφέλιμες για ένα παιδί μπορεί να ΑΝΤΕΝΔΕΙΚΝΥΝΤΑΙ για ένα άλλο. ΜΗΝ ΓΕΝΙΚΕΥΕΤΕ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ.

Μην εφαρμόσετε Αισθητηριακή Δίαιτα σε ένα παιδί εάν πρώτα δεν έχετε συμπληρώσει και δεν έχετε αναλύσει με τον θεραπευτή του το “SENSORY PROFILE” του.