ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣ. Δ/ΝΤΗΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η διασφάλιση της εργασίας μας με άτομα με μαθησιακές δυσκολίες είναι συστηματική, ολοκληρωμένη και στηρίζεται στην βάση της στοιχειοθέτησης και απόδειξης (evidence based).
Για να διασφαλιστεί η άριστη Εργοθεραπευτική πρακτική, χρησιμοποιούμε ένα φάσμα μοντέλων Εργοθεραπευτικής παρέμβασης και επιπρόσθετες μη Εργοθεραπευτικές μεθόδους για την έγκυρη και άμεση παρέμβασή μας.
Σας παραθέτουμε μια σύντομη περιγραφή των Εργοθεραπευτικών μοντέλων που χρησιμοποιούμε:
– «Το μοντέλο του ανθρώπινου Έργου»
-«Το μοντέλο της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης»
-«Το Καναδικό μοντέλο της Απόδοσης Έργου»
Άλλες προσεγγίσεις που χρησιμοποιεί το Τμήμα μας περιλαμβάνουν:
– Αισθητηριακή διέγερση
-Αισθητηριακές Ιστορίες (Sensory Stories)
-Δομημένη εκπαίδευση (TΕACCH)
-Εντατική Αλληλεπίδραση (Intensive Interaction)
-Αναπτυξιακές – Γνωσιακές Προσεγγίσεις
-Συμπεριφορικές προσεγγίσεις
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ:
1. Το μοντέλο του ανθρώπινου Έργου
(Kielhofner 2002)
Η βάση αυτού του μοντέλου έχει τρία στοιχεία:
– θέληση
– εξοικείωση
– ικανότητα απόδοσης
Ο όρος «Θέληση» αναφέρεται στο ότι τα άτομα έχουν κίνητρο προς αυτό που κάνουν ή επιλέγουν αυτό που κάνουν.
Ο όρος «Εξοικείωση» αναλύει τις συνήθειες, τους αυτοματισμούς και τις ρουτίνες του ατόμου.
Ο όρος «Ικανότητα Απόδοσης» αναλύει τις νοητικές, συναισθηματικές, σωματικές και αισθητικές δυνατότητες του ατόμου.
“Η Θέληση, η εξοικείωση, η ικανότητα απόδοσης και οι περιβαλλοντικές συνθήκες πάντα αλληλεπιδρούν, δημιουργώντας συνθήκες από τις οποίες προκύπτουν οι σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας ” (Kielhofner 2004)
Το μοντέλο αυτό είναι πολύ χρήσιμο και μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε πολύ ικανά όσο και σε λιγότερο ικανά άτομα. Μας οδηγεί στο να θέσουμε τις σωστές κλινικές ερωτήσεις ώστε να φτιάξουμε μια εικόνα του ατόμου, της ζωής του και του τι μπορεί και θέλει να πετύχει. Επιπλέον, το μοντέλο προσφέρει αξιόπιστες και έγκυρες εκτιμήσεις που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο Εργοθεραπευτής (τεστ και ερωτηματολόγια επίδοσης επιμέρους τομέων). Για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία μπορείτε να ρωτήσετε τον/την θεραπευτή/τρια του παιδιού σας.
2. Το μοντέλο Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης
(Fisher et al 1991, L.J.Miller 2007)
Το μοντέλο αυτό αντιμετωπίζει προβλήματα οργάνωσης της αισθητηριακής πληροφορίας στον εγκέφαλο. Η A.J. Ayres (1972) όρισε την αισθητηριακή ολοκλήρωση ως «μια νευρολογική διαδικασία, που οργανώνει την αίσθηση από το ίδιο το σώμα και από το περιβάλλον και καθιστά δυνατή την αποτελεσματική χρήση του σώματος μέσα στο περιβάλλον».
Ένας μεγάλος αριθμός των ατόμων με αναπτυξιακές δυσκολίες έχουν δυσκολίες στην επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών και αυτό επηρεάζει την ικανότητά τους να εκτελούν επιτυχώς τις καθημερινές τους εργασίες (Reisman 1993, Green et al 2003, Miller 2007). Μετά από μία εκτενή διαδικασία αξιολόγησης και χρησιμοποιώντας ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα, ο Εργοθεραπευτής καλείται να βοηθήσει τα άτομα αυτά να προσαρμόσουν τις απαντήσεις τους σε αισθητηριακές πληροφορίες, ούτως ώστε να καταφέρουν να εμφανίσουν πιο αποτελεσματικές προσαρμοστικές αντιδράσεις στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις (Reisman και Hanchu 1992, Chu και Green 1996, Miller 2007). Για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία μπορείτε να ρωτήσετε τον/την θεραπευτή/τρια του παιδιού σας.
3. Το Καναδικό μοντέλο της Απόδοσης Έργου (CMOP)
(Law et al 1997)
Η θεωρητική βάση του συγκεκριμένου μοντέλου εστιάζει στη δυναμική σχέση μεταξύ των
• Πρόσωπο: πνευματικότητα, γνωστική, συναισθηματική και σωματική απόδοση
• Απασχόληση: φροντίδα εαυτού, ελεύθερος χρόνος και παραγωγικότητα
• Περιβάλλον: σωματικό, θεσμικό, εργασιακό, πολιτιστικό, κοινωνικό
Το άτομο είναι συνδεδεμένο με το περιβάλλον, και η απόδοσή του εμφανίζεται ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ του ιδίου του ατόμου και του περιβάλλοντος του (Law et al 1997).
Ένα άλλο συστατικό στοιχείο του μοντέλου είναι η πνευματικότητα του ατόμου που αποτελεί κατ ουσίαν τον πυρήνα ενός ατόμου, η οποία επηρεάζεται από το περιβάλλον και δίνει νόημα στο έργο του και την απόδοσή του (Law et al 1997).
Υπάρχουν δύο κύριοι τομείς εστίασης και προσανατολισμού σε αυτό το μοντέλο:
• Απόδοση έργου, δηλαδή το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ ενός ατόμου, του περιβάλλοντος και της απασχόλησης
• Πελατοκεντρική πρακτική, δηλαδή συνεργασία, θεραπευτική συμμαχία και αίσθηση εμπιστοσύνης που σχηματίζεται στη θεραπευτική διαδικασία
Το Καναδικό μοντέλο της Απόδοσης Έργου (CMOP) έχει μια μέτρηση έκβασης που χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τον Εργοθεραπευτή στον εντοπισμό θεμάτων στην αυτο-φροντίδα, την παραγωγικότητα και την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου (αναψυχή).
Θεωρεί το παιδί ως εμπειρογνώμονα σχετικά με την κατάστασή του και έχει ως στόχο να το διευκολύνει στον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων και των οδηγών της διαδικασίας της θεραπείας.
Αυτή η αξιολόγηση έχει τη χρήση του σε άτομα με μέσες δυσκολίες με σκοπό την μετάβαση σε μια πιο ανεξάρτητη διαβάθμιση. Απαιτεί από το άτομο να έχει ένα υψηλό επίπεδο κατανόησης και ενημερότητας των δυσκολιών του (έχει οπότε συγκεκριμένη και πιο περιορισμένη χρήση και εφαρμόζεται σε παιδιά ηλικίας άνω των 8 ετών).
Αν χρησιμοποιηθεί σωστά το μοντέλο αυτό, μπορεί να είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο αφού στηρίζεται στην συνεργασία του θεραπευτή με το άτομο (δημιουργούν τους δικούς τους στόχους και μετρούν την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης).Για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία μπορείτε να ρωτήσετε τον/την θεραπευτή/τρια του παιδιού σας.
ΜΗ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Οι Εργοθεραπευτές επίσης αναγνωρίζουν και χρησιμοποιούν και άλλα μοντέλα / προσεγγίσεις που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες.
Αυτά τα μοντέλα χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τα μοντέλα της Εργοθεραπευτικής πράξης για να βοηθήσουν στην αλληλεπίδραση του ατόμου στην θεραπεία.
Δίνουν δηλαδή επιπλέον τρόπους για να βοηθηθεί το άτομο να συνδεθεί με το περιβάλλον του και ενισχύουν τη μεγαλύτερη λειτουργική ικανότητα. Για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία μπορείτε να ρωτήσετε τον/την θεραπευτή/τρια του παιδιού σας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-Ayres AJ (1972) Sensory Integration and Learning Disorders. Los Angeles Western Psychological Services
-Baranek G. Foster L. Berkson G (1997) Sensory defensiveness in persons with developmental disabilities. Occupational Therapy Journal of Research, 17(3), 173-85
-Chu S & Green D (1998) Application of Sensory Processing Theory in the Treatment of Individuals with Learning Disabilities. 5th Edition Course Handbook (unpublished) Exeter & District Healthcare NHS Trust
– Chu S & Green D (1996) Sensory Integration Inventory Interpretation Form, Application of Sensory Processing Theory for Treatment of Individuals with Learning Disabilities. 5th Edition
-Fisher, A. G. (2003). Assessment of motor and process skills: User manual (5th ed., Vol. 2). Fort Collins, CO: Three Star Press
-Fisher A G, Murray A E Bundy A L (1991) Sensory Integration – Theory and Practice. Philadelphia, FA Davis Company
-Green D. Beaton L. Moore D. Warren L. Wick V. Sanford, J E and Santosh P (2003) Clinical Incidence of Sensory Integration Difficulties in Adults with Learning Disabilities & Illustration of Management. British Journal of Occupational Therapy 66(10) 454-462
-Hallgren and Kottorp (2005) Effects of occupational therapy intervention on activities of daily living and awareness of disability in persons with intellectual disabilities, Australian Occupational Therapy Journal, 52, 350 – 359
-Kottorp, A, Bernspang, B. & Fisher, A G. (2003). Validity of a performance assessment ofactivities of daily living (ADL) in persons with developmental disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 47, 597-605.
-Kielhofner g, (2004) Conceptual Foundations of Occupational Therapy 3rd Edition Philedelphia, FA Davis Company
– Kielhofner G,(2002) Model of Human Occupation – Theory and application 3rd Edition , Maryland, Lippincott Williams and Wilkins
-Law M. Stanton S. Polatajko H. Baptiste S. Thompson- Franson T. Kramer C. Swedlove F. Brintnell s. Campanile L. (1997) Enabling Occupation: an occupational therapy perspective. Ottawa: CAOT Publications
-Miller lucy-Jane (2007) : “Sensational kids”. Penguine Group
-Reisman J & Hanschu B (1992) Sensory Integration Inventory-Revised for Individuals with Developmental Disabilities. Hugo MN, PDP Inc Press
-Reisman J (1993) Using a Sensory Integrative Approach to Treat Self-injurious Behaviour in an Adult with Profound Mental Retardation. American Journal of Occupational Therapists Volume 47 Number 5 403-410
-Urwin R & Ballinger C (2005) The Effectiveness of Sensory Integration Therapy to Improve Functional Behaviour in Adults with Learning Disabilities: Five Single Case-Experimental Designs, British Journal of Occupational Therapy 69 (2) 56-66
