Συνέντευξη του κ. Κόκοτα Βασίλη, Αναπτυξιακού-Συμπεριφοριστικού Οπτομέτρη ΟΕP, CONV στον υπεύθυνο έκδοσης της εφημερίδας ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ κ. Αλεξάνδρου Στράτο
ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑ: Μία τόσο διαδεδομένη ειδικότητα στο εξωτερικό και τόσο άγνωστη ακόμη στην Ελλάδα. Θα θέλαμε σας παρακαλούμε να μας παρουσιάσετε την ειδικότητα αυτή.»
Οπτομετρία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την λειτουργία της όρασης. Οι οπτομέτρες είναι οι επαγγελματίες εκείνοι οι οποίοι μετράνε ποσοτικά και ποιοτικά την όραση όπως και τον τρόπο με τον οποίο αυτή ερμηνεύεται και χρησιμοποιείται από κάθε άτομο. Η όραση συμμετέχει σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα και ως εκ τούτου δυσλειτουργίες της όρασης μπορεί να εκφράζονται μέσα από την κίνηση, την μάθηση, τη στάση σώματος, τον τρόπο σκέψης και την συμπεριφορά. Οι οπτομέτρες μπορούν να διαγνώσουν, να αποκαταστήσουν ή και να διορθώσουν τις δυσλειτουργίες της όρασης με γυαλιά, φακούς, φίλτρα, οπτικά βοηθήματα ή προγράμματα visual training/ vision therapy.
«Όραση. Πολύ αυτονόητη λέξη αλλά σίγουρα μα τόσο πολύπλοκη λειτουργία. Αλήθεια, τι σημαίνει όραση κύριε Κόκοτα;»
Οι περισσότεροι αντιλαμβανόμαστε την όραση ως μια λειτουργία που συμβαίνει αυτόματα από μόνη της. Την ταυτίζουμε δε με την καθαρότητα της εικόνας που λαμβάνουν τα μάτια μας. Αυτό είναι ένα μόνο κομμάτι του πάζλ που ονομάζουμε όραση. Η μοναδική αυτή αίσθηση προκύπτει μέσα από πολύπλοκες εγκεφαλικές λειτουργίες όπου με γνώμονα τις οπτικές πληροφορίες του περιβάλλοντός μας ο οργανισμός καλείται να αλληλεπιδράσει με το περιβάλλον του. Δεν αρκεί επομένως να βλέπουμε απλά καθαρά. Χρειάζεται να βλέπουμε με άνετη συνεργασία των δύο ματιών, να ερμηνεύουμε πλούσια τις πληροφορίες που λαμβάνουμε και να τις εναρμονίζουμε αποδοτικά με άλλες λειτουργίες του οργανισμού μας όπως η κίνηση, η σκέψη, μνήμη, κ.α. Η όραση μαθαίνεται και αποτελεί μια αναπτυξιακή διαδικασία.
«Σε πάρα πολλά παιδιά βλέπουμε δυσκολίες στην οπτική λειτουργία. Άλλα δυσκολεύονται στην ανάγνωση, άλλα στην αντιγραφή, άλλα παιδιά δυσκολεύονται στην σύγκλιση των ματιών (στραβισμός), άλλα επικεντρώνουν πολύ το βλέμμα τους, άλλα δυσκολεύονται να κοιτάξουν κοντά ή μακρυά. Πείτε μας παρακαλούμε, πότε θα έπρεπε ένα παιδί να ζητήσει την βοήθεια Οπτομέτρη;»
Επειδή ένα παιδί σπάνια καταλαβαίνει από μόνο του πότε πρέπει να ζητήσει βοήθεια, είναι σημαντικό οι άνθρωποι που κινούνται γύρω από αυτό (οικογένεια, γονείς, δάσκαλοι) να είναι σε θέση να υποπτευθούν μια πιθανή δυσλειτουργία της όρασης μέσα από συμπτώματα και συμπεριφορές. Το μόνο που χρειάζεται τις περισσότερες φορές είναι παρατηρητικότητα και καταγραφή των αντιδράσεων. Στη συνέχεια η συζήτηση με τους ειδικούς μπορεί να ρίξει φως στη πιθανή συσχέτιση των συμπτωμάτων με δυσλειτουργίες της όρασης.
«Ας δούμε ένα απλό παράδειγμα: ένα παιδί δυσκολεύεται να αντιγράψει από τον πίνακα. Πού θα μπορούσε αυτό να οφείλεται;»
Θα μπορούσε να οφείλεται σε θολή όραση κατά την μακρινή ή κοντινή απόσταση. Θα μπορούσε επίσης να οφείλεται σε δυσκολία του φακού του ματιού (προσαρμογή) να εναλλάσσει εστίαση από μακριά κοντά ή ακόμα και σε παραμέτρους της βραχυπρόθεσμης οπτικής μνήμης. Στο συγκεκριμένο σύμπτωμα θα μπορούσαν να έχουν επίδραση ανεπαρκείς ή ανώριμες οφθαλμικές κινήσεις με αποτέλεσμα το παιδί να χάνει τον ειρμό και την συνέχεια ή να χάνει εύκολα την ικανότητα σταθερής εστίασης.
«Ποια η διαφορά μεταξύ Οπτομέτρη και Οφθαλμιάτρου;»
Οι δύο ειδικότητες είναι συμπληρωματικές και συνεργαζόμενες με κοινά πεδία έρευνας. Οι οφθαλμίατροι έχουν σπουδάσει ιατρική και έχουν εξειδικευτεί στη διάγνωση και θεραπεία των οφθαλμικών παθήσεων. Οι οπτομέτρες έχουν σπουδάσει σε πανεπιστημιακού επιπέδου σχολές την επιστήμη της οπτικής και της οπτομετρίας και είναι σε θέση να διαγνώσουν και να αποκαταστήσουν τα λειτουργικά προβλήματα της όρασης. Όπως είναι προφανές πολλά προβλήματα όρασης χρειάζονται και τις δύο ειδικότητες προκειμένου να αντιμετωπιστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
«Ποιες ειδικότητες θα πρέπει να συνεργαστούν με οπτομέτρη και πώς;»
Κάθε ειδικότητα η οποία σχετίζεται με τον τομέα της αποκατάστασης και της οφθαλμικής ή οπτικής υγείας μπορεί να συνεργαστεί με τους οπτομέτρες. Πέραν των οφθαλμιάτρων, οι οπτομέτρες συνεργάζονται συχνά με εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς, λογοθεραπευτές, ψυχολόγους και νευρολόγους προκειμένου να συνδιαχειριστούν περιστατικά με ποικίλες διαγνώσεις. Κάθε ειδικότητα μπορεί να προσφέρει από την πλευρά της χρήσιμες πληροφορίες και θεραπευτικές τεχνικές στις υπόλοιπες. Το μυστικό της επιτυχημένης παρέμβασης είναι η πολύπλευρη προσέγγιση.
«Εκ μέρους των αναγνωστών μας σας ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο που μας διαθέσατε για την παρουσίαση της ειδικότητας της Οπτομετρίας»
Και εγώ σας ευχαριστώ και σας εύχομαι καλή συνέχεια στο έργο σας